Zapalenie spojówek to choroba oczu – występuje w każdym wieku, zarówno u dzieci jak i dorosłych. Dla przykładu, w Stanach Zjednoczonych w ciągu roku dolegliwości występują aż u 3 milionów ludzi. To schorzenie, które często towarzyszy przeziębieniu i infekcjom górnych dróg oddechowych.
Zapalenie spojówek – przyczyny
Przyczyny zapalenia spojówek są różne – najczęściej występujące postaci schorzenia mają zupełnie różne czynniki etiologiczne. Najczęstszą postacią jest alergiczne zapalenie spojówek – występujące objawy są konsekwencją tak zwanej reakcji nadwrażliwości na konkrety alergen (lub grupę alergenów). Wirusowe zapalenie spojówek jest również często występującym podtypem choroby, bowiem jest powodowane najczęściej przez adenowirusy, które są czynnikiem sprawczym chorób układu oddechowego. Oczywiście zapalenie spojówek mogą powodować również bakterie. Mówiąc ogólnie, etiologię zapalenia spojówek można podzielić na infekcyjną (spowodowaną patogenami) oraz nieinfekcyjną.
Zapalenie spojówek u dorosłych – objawy
Objawy, które są właściwe dla zapalenia spojówek różnią się w zależności od czynnika etiologicznego. Charakterystyczne symptomy, dokładny wywiad lekarski oraz badanie znacznie ułatwiają postawienie rozpoznania. W przypadku alergicznego zapalenia spojówek, pojawia się świąd, łzawienie oraz charakterystyczne przekrwienie, nieraz nazywane przez pacjentów „czerwonym okiem”. Często symptomy te współwystępują z wodnistym katarem. Nieco inne objawy występują u chorych z bakteryjnym zapaleniem spojówek – wprawdzie oko jest również zaczerwienione, ale pojawia się także ropna wydzielina z oka, której towarzyszy obrzęk powiek. Pacjenci zgłaszają uczucie dyskomfortu w obrębie gałki ocznej – niezależnie od postaci zapalenia spojówek. Jeśli prawdopodobną przyczyną objawów są wirusy, występuje surowicza lub wodnista wydzielina – inna niż w przypadku choroby o etiologii bakteryjnej. Obecne jest także przekrwienie, obrzęk spojówek i powiększenie węzłów chłonnych przedusznych.
Zapalenie spojówek u dorosłych – leczenie
W przypadku alergicznego zapalenia spojówek, należy unikać ekspozycji na czynnik, który jest odpowiedzialny za wystąpienie objawów. U niektórych chorych może okazać się konieczne podanie miejscowo do worka spojówkowego środków przeciwalergicznych. Leczenie wirusowego zapalenia spojówek opiera się na podawaniu leków zmniejszających objawy – zwykle nie stosuje się leczenia przyczynowego, chyba że zapalenie ma podłoże herpetyczne. Terapia bakteryjnego zapalenia spojówek polega na podawaniu antybiotyków w postaci kropel lub maści.
Zapalenie spojówek – co robić?
W przypadku rozpoznanego już wcześniej alergicznego zapalenia spojówek należy unikać kontaktu z alergenem, który jest odpowiedzialny za wystąpienie objawów (oczywiście jeśli został już zidentyfikowany). Pozostałe dolegliwości takie jak zaczerwienienie oka, obecność wydzieliny, swędzenie, pieczenie czy też opuchnięcie powiek, powinny być dokładnie zweryfikowane badaniem przez lekarza okulistę.
Zapalenie spojówek – jak długo trwa?
Czas trwania objawów zależy od postaci choroby. Bakteryjne zapalenie spojówek przy zastosowaniu właściwego leczenia trwa około 7 dni. Jeśli czynnikiem sprawczym zapalenia spojówek są wirusy, wówczas do wyleczenia dochodzi po kilkunastu dniach – zazwyczaj są to 3 tygodnie. Czas trwania alergicznego zapalenia spojówek jest różny – zależy on od tego, czy organizm jest stale narażony na kontakt z alergenem. Objawy mogą trwać krótko – 24 godziny, ale mogą również nie ustępować przez wiele miesięcy.
Czy z zapaleniem spojówek można chodzić do pracy?
To częste pytanie, chociaż w przypadku nasilonych objawów normalne funkcjonowanie nie jest możliwe. Pacjenci u których zostało postawione rozpoznanie wirusowego zapalenia spojówek, zdecydowanie powinni zrezygnować z chodzenia do pracy – zakaźność jest bardzo wysoka. Ta postać zapalenia spojówek często występuje w postaci epidemii, co jest kolejnym argumentem dla pozostania w domu w tym okresie. Bakteryjne zapalenie spojówek jest także wskazaniem do zrezygnowania z codziennych obowiązków. Alergiczne zapalenie spojówek nie jest zakaźne, w związku z czym decyzja o normalnym rytmie życia w dużej mierze zależy od danej osoby i zaawansowania zapalenia.
Bibliografia:
- Jefferis J., Perera R., Everitt H., van Weert H., Rietveld R., Glasziou P., Rose P. Acute infective conjunctivitis in primary care: who needs antibiotics? An individual patient data meta-analysis. Br J Gen Pract. 2011 Sep; 61(590): e542-8. doi: 10.3399/bjgp11X593811. PMID: 22152728; PMCID: PMC3162176.
- Skevaki C.L., Galani I.E., Pararas M.V., Giannopoulou K.P., Tsakris A. Treatment of viral conjunctivitis with antiviral drugs. Drugs. 2011 Feb 12; 71(3): 331-47. doi: 10.2165/11585330-000000000-00000. PMID: 21319870.
- Oziębło-Kupczyk M. Zapalenia przedniego odcinka gałki ocznej. Okulistyka, 2009; 1 (5): 11–19.
- https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobyspojowki/83224,zapalenie-spojowek-u-doroslych