Jaskra to podstępna choroba, którą można nazwać cichym złodziejem wzroku. W 95% przypadków przebiega skrycie, bezobjawowo, bez zauważalnego dla chorego pogorszenia widzenia. Przez lata może rozwijać się podstępnie i niszczyć nerw wzrokowy prowadząc do nieodwracalnej ślepoty. Uszkodzenie wzroku chory zauważa, gdy nerw wzrokowy jest już praktycznie zniszczony i niewiele można zrobić. Dowiedz się co to jest jaskra.
Po co nam nerw wzrokowy?
Nerw wzrokowy to II nerw czaszkowy, który stanowi połączenie pomiędzy siatkówką, a korą wzrokową znajdującą się w potylicznych płatach mózgu. To dzięki niemu możliwe jest przewodzenie impulsów wzrokowych i powstawanie wrażeń wzrokowych, dzięki którym oglądamy otaczający nas świat. Jaskra to choroba nerwu wzrokowego, w której dochodzi do jego uszkodzenia najczęściej w wyniku podwyższonego ciśnienia śródgałkowego. Należy wiedzieć, że choroba może wystąpić również wtedy, gdy ciśnienie jest w granicach normy.
Dlatego pomiar ciśnienia śródgałkowego podczas regularnych wizyt u okulisty nie wystarczy, aby móc jednoznacznie stwierdzić, że choroba nas nie dotyczy. Jaskra jest chorobą dziedziczną, dlatego należy mieć wzmożoną czujność i zawsze o takim obciążeniu informować lekarza okulistę. Jaskra może mieć również charakter wtórny do innego schorzenia np. zapalenia tęczówki, powikłanej zaćmy, nieprawidłowego ciśnienia krwi (wysokie lub za niskie), cukrzycy, krótkowzroczności oraz częstych migren.
Ryzyko jaskry rośnie z wiekiem
Częstotliwość występowania choroby wzrasta z wiekiem. Po 40 roku życia chorują na jaskrę niemal dwie osoby na sto. Zachorowalność zwiększa się po 60. roku życia i dochodzi do 10% w wieku 80 lat. Te dane pokazują nam jak bardzo podstępną chorobą jest jaskra. Ponad połowa osób na nią chorujących, jest nieświadoma rozwijającego się schorzenia, które na początku jest prawie niezauważalne.
Aby wcześnie rozpoznać chorobę i nie dopuści do uraty widzenia należy okresowo przeprowadzać profilaktyczne badania okulistyczne, zwłaszcza po 40 roku życia, które obejmują:
- pomiar ciśnienia śródgałkowego,
- badanie dna oka (wyglądu tarczy nerwu wzrokowego),
- badanie kąta przesączania,
- pole widzenia.
Co to jest jaskra i czy można ją leczyć?
Co to jest jaskra? Jest to choroba nieuleczalna, której leczenie polega przede wszystkim na zminimalizowaniu pogarszania się wzroku lub też całkowitym zatrzymaniu. Terapia stosowana jest, aby obniżyć ciśnienie śródgałkowe, i zapobiec dalszemu uszkodzeniu nerwu wzrokowego. Jednym z popularnych sposobów leczenia jaskry są krople do oczu, które działają na obniżenia ciśnienia do poziomu tzw. ciśnienia docelowego, czyli takiego, przy którym choroba przestaje się rozwijać. Należy pamiętać, że metody te nie wpłyną na poprawę prawidłowego widzenia, które utraciliśmy przez chorobę. W przypadku kiedy leczenie za pomocą kropli nie przyniesie oczekiwanych efektów, specjalista może zalecić laseroterapię lub inną operację przeciw jaskrową.
Bibliografia:
- Gupta D, Chen PP. Glaucoma. Am Fam Physician. 2016 Apr 15; 93(8): 668-74. PMID: 27175839.
- Lens A., Nemeth S.C., Ledford J.K. Anatomia i fizjologia narządu wzroku. Misiuk-Hojło M. (red). Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2010.
- Pojda S.M. (red.). Okulistyka w kropelce czyli wiadomości z diagnostyki i udzielania pomocy lekarskiej w chorobach oczu dla lekarzy i studentów medycyny. Wydanie II poprawione. Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice 2006.
- https://www.aoa.org/healthy-eyes/eye-and-vision-conditions/glaucoma?sso=y