Czy wiedziałeś, że większość wad wzroku wynika ze zbyt długiej lub zbyt krótkiej gałki ocznej? Tak, mówimy wtedy, że wada ma charakter osiowy. Standardowe, książkowe oko ma długość około 23.70 mm i nazywamy je okiem miarowym. Wprawdzie długość oka może pozostawać miarowa, ale przy innych parametrach niemiarowych, takich jak: moc rogówki, moc soczewki, współczynniki załamania kolejnych ośrodków, możemy mieć do czynienia z wadą wzroku. Pomimo to, jednak, najczęstszą przyczyną występowania krótko- i dalekowzroczności, pozostaje odpowiednio zbyt długa i zbyt krótka gałka.
Co się dzieje w niemiarowym oku? Gdy jest ono zbyt długie i dotyka nas krótkowzroczność światło skupia się przed siatkówką, a w konsekwencji dostajemy rozmazany obraz. Odwrotnie dzieje się w krótkim oku nadwzrocznym, kiedy to skupienie światła za siatkówką skutkuje nieostrością w obrazie.
Już na etapie doboru korekcji widzimy więc, że długość oka ma znaczenie i może mieć swoje konsekwencje wpływające na widzenie.
Jak mierzyć długość oka?
Długość gałki ocznej można zmierzyć kilkoma metodami:
- Ultrasonograficznie – inwazyjnie (dotykamy gałki ocznej)
- Bez immersji
- Z immersją
- Optycznie – nieinwazyjnie (nie dotykamy gałki ocznej)
Początkowo metoda USG była uznawana za dokładną i tą z wyboru. Aktualnie natomiast, przy dzisiejszym postępie technologicznym w dziedzinie źródeł światła, detektorów, interferometrii – złotym standardem pomiaru długości oka okazuje się być nieinwazyjna biometria optyczna. Natomiast najbardziej precyzyjnym przyrządem wykonującym pomiar jest IOL Master 700 firmy Zeiss.
Biometria optyczna to pomiar, który pozwala na pomiar długości gałki ocznej, ale także innych odległości w obrębie gałki ocznej i mocy rogówki. Tym sposobem z wykorzystaniem jednego przyrządu wykonujemy całkowitego pomiaru wszczepu – czyli mierzymy, co potrzeba i wyliczmy moc soczewki, jaką należy wszczepić do oka w zabiegu zaćmy. Skomplikowane? Trochę tak, zatem przyjrzyjmy się biometrii krok po kroku.
IOL Master – co mierzy? Czyli pomiar długości gałki ocznej to dopiero początek
Z wykorzystaniem przyrządu IOL Master wykonujemy pomiar długości gałki ocznej (AL – ang. axial length), ale nie tylko. Dodatkowo otrzymamy parametry:
- Keratometrię – moc rogówki w dwóch prostopadłych przekrojach (K1, K2, Km, Cyl, Ax)
- Szerokość źrenicy w warunkach skotopowych/mezopowych (P – ang. pupil)
- Szerokość tęczówki (WTW – ang. white-to-white)
- Pachymetrię – grubość rogówki (CT – ang. central corneal thickness)
- Głębokość komory przedniej (ACD – ang. anterior chamber length)
- Grubość soczewki (LT – ang. lens thickness)
Taki zestaw parametrów daje nam szereg informacji o stanie zdrowia i cechach charakterystycznych całej gałki ocznej – od rogówki (a właściwie już od filmu łzowego) do siatkówki.
Biometria IOL Master 700 – kiedy pomocna, a kiedy niezbędna?
Co daje nam tak szczegółowa charakterystyka oka i kiedy jest nam potrzebna? Tu na pierwszy plan wysuwa nam się pacjent z zaćmą i ten przygotowujący się do refrakcyjnej wymiany soczewek. Z wykorzystaniem biometru IOL Master jesteśmy w stanie przeprowadzić kompleksowe badanie oka, które umożliwi na zaplanowanie operacji zaćmy tak, by widzenie po zabiegu było jak najlepsze. Jak wiemy w trakcie refrakcyjnej wymiany soczewek, czy zabiegu zaćmy, soczewka wewnątrzgałkowa wymieniana jest na zaawansowany technologicznie implant soczewkowy. IOL Master umożliwia obliczenie mocy soczewki do wszczepu i takie jej dopasowanie, aby całkowicie zminimalizować błąd refrakcyjny. Co oznacza, że wyniki planowanej pozabiegowej ostrości wzroku są obecnie wysoce przewidywalne i powtarzalne. Dzięki wbudowanym najnowszym formułom obliczeniowym do kalkulacji mocy soczewek wszczepialnych, dopasowanym do gałek ocznych każdej długości, IOL Master umożliwia bardzo precyzyjną korekcję wady wzroku zaplanowanym wszczepem. Podsumowując – w planowaniu zabiegów wewnątrzgałkowych polegających na wszczepie soczewki sztucznej IOL Master to narzędzie niezbędne i kompletne. Co więcej, wykorzystuje ono wszystkie nowinki w dziedzinie kalkulacji soczewek do wszczepów, takie jak kalkulator Barreta, Keratometria tylnej powierzchni rogówki, kalkulator L-Haigis do planowania zabiegów wtórnych do laserowej korekcji wzroku.
Biometria optyczna wykorzystywana jest jednak również w innych badaniach diagnostycznych i kwalifikacyjnych. Każdy pacjent przygotowujący się do laserowej korekcji wzroku przechodzi badanie biometrii. Daje nam ono informację o długości gałki ocznej i dzięki temu możemy scharakteryzować genezę wady wzroku – czy to wada osiowa, czy też refrakcyjna (wynikająca np. ze stromej rogówki). Pozwala to jednocześnie oszacować jakość widzenia pacjenta po zabiegu laserowym oczu. Ponadto pomiar IOL Masterem dostarcza informację o szerokości źrenicy w warunkach zmierzchowych/nocnych, zatem wiemy jaką maksymalną źrenicę może mieć pacjent i do tego dostosować wielkość ablacji (działania lasera w trakcie zabiegu laserowej korekcji wadu wzroku). Otrzymany z IOL Mastera parametr grubości rogówki pozwala natomiast oszacować, czy jest to wartość wystarczająca do przeprowadzenia zabiegu, w szczególności w oczach z wysoką krótkowzrocznością. Dzięki zastosowaniu swept-source OCT w naszym biometrze śledzimy również fiksację. Oznacza to, że już w tym krótkim pomiarze widzimy, czy pacjent ma fiksację centralną, czyli czy światło przechodząc przez wszystkie ośrodki optyczne w oku, skupia się we właściwym miejscu na siatkówce – w dołeczku.
Pomiarom biometrycznym poddawani są także najmłodsi pacjenci, u których możemy rok rocznie śledzić przyrost długości gałki ocznej i dzięki temu oceniać, czy postępująca wada wzroku jest pochodzenia osiowego. Pomiar długości gałki u małego krótkowidza pozwala przewidzieć wielkość wady wzroku w przyszłości, w dorosłości. A co więcej zaplanować scenariusz kontroli progresji krótkowzroczności, by starać się hamować wzrost wady.
U pacjentów z jaskrą, korzystając z IOL Mastera możemy w łatwy i szybki sposób zmierzyć głębokość komory przedniej i ocenić ryzyko zamknięcia kąta przesączania.
Dodatkowo pomiar wielkości WTW pomoże niekiedy w korekcji soczewkami kontaktowymi dopasować średnicę soczewki do szerokości rogówki, tak by ta nie haczyła o rąbek rogówki przy ruchach okiem i mruganiu.
Aktualnie specjaliści nie wyobrażają sobie pomiarów diagnostycznych bez udziału biometru IOL Master. Krótkotrwały, niezwykle precyzyjny pomiar nie tylko wiele mierzy, ale pozwala też przeanalizować po badaniu liczne parametry i zależności w oku pacjenta. Planowanie zabiegów zaćmy i refrakcyjnej wymiany soczewek jest możliwe i precyzyjne zarówno na oczach, które nie były do tej pory poddawane żadnym zabiegom, ale także tym po laserowej korekcji wzroku (z wyszczególnieniem jakiego rodzaju zabieg był przeprowadzony). Zainteresowany długością swojego oka? Zapraszamy na biometrię i pełne kompleksowe badanie oka.
Źródła obrazów:
[1] https://www.quora.com/A-person-suffering-from-hypermetropia-wants-to-read-his-book-Should-he-increase-or-decrease-the-distance
[2] https://www.zeiss.com/meditec/int/products/ophthalmology-optometry/cataract/diagnostics/ optical-biometry/iolmaster-700.html
Bibliografia:
- Jiang J.Y., Ong K. Variability of Central Corneal Thickness Measurements-Comparing Zeiss IOL Master and Tomey Corneal Specular Microscope. Asia Pac J Ophthalmol (Phila). 2019 Jul-Aug; 8(4): 275-279. doi: 10.1097/APO.0000000000000243. PMID: 31356366; PMCID: PMC6727924.
- Sahin A., Hamrah P. Clinically relevant biometry. Curr Opin Ophthalmol. 2012 Jan; 23(1): 47-53. doi: 10.1097/ICU.0b013e32834cd63e. PMID: 22081032; PMCID: PMC3299090.
- https://www.webmd.com/eye-health/cataracts/intraocular-lens-implant#1